Już od dawien dawna przymierzałam się, żeby sprawić sobie drobną przyjemność i zakupić książkę „Momentum in Soccer. Controlling the Game”. Jedyne co mnie skutecznie od tego pomysłu odwodziło to cena tej książki. Niestety, tego typu przyjemności skutecznie i systematycznie uszczuplają mój domowy budżet, więc dałam sobie więcej czasu na przemyślenie, jakby tu dorwać tę książkę w lepszej opcji cenowej. Co w niej mnie szczególnie interesowało? Dwa rozdziały w tej książce poświęcone są przygotowaniu mentalnemu młodych piłkarzy, a napisane przez nikogo innego jak samego Chrisa Harwood’a. Nie tylko genialny naukowiec, ale i fantastyczny praktyk psychologii sportu. O samym modelu przygotowania mentalnego 5Cs, zaproponowanego przez Harwooda czytałam już wcześniej w jego publikacjach naukowych. Teraz, chciałam się przekonać jak w praktyce wprowadza swój model 5Cs do treningu piłkarskiego.
Kiedy więc moim oczom ukazała się nowość na rynku „Coaching Psychological Skills in Youth Football – Developing The 5Cs” w zdecydowanie niższej cenie, wiedziałam, że to jest moje MUST HAVE! A dodatkowo jeszcze warsztat Chrisa Harwooda na konferencji FEPSAC utwierdził mnie w przekonaniu, że to jest obowiązkowa pozycja w mojej biblioteczce. Zamówiona książka sprawnie dotarła do mojego domu i jeszcze sprawniej została przeze mnie pochłonięta. Oto krótka relacja z tego czego możecie się w niej spodziewać.
Ta książka w założeniu skierowana jest dla TRENERÓW PIŁKI NOŻNEJ młodych zawodników! Jednak moim zdaniem, na jej przeczytaniu skorzystają nie tylko trenerzy (i to także innych dyscyplin, w tym i indywidualnych), ale i rodzice młodych zawodników. Może także stanowić ciekawe źródło inspiracji dla samych praktyków psychologii sportu. Co jest w środku? Do rzeczy!
Harwood zaczyna od przedstawienia w bardzo przystępny sposób istoty psychologii w piłce nożnej. Po tym rozdziale każdy nieprzekonany do treningu mentalnego trener zostanie przekonany! Na podstawie realnego przypadku jednego z meczy piłki nożnej wskazuje jak kluczowe są w piłce nożnej takie elementy jak: zaangażowanie (commitment), komunikacja (communication), koncentracja (concentration), kontrola (control) i pewność siebie (confidence). Tych pięć psychologicznych umiejętności zdaniem Harwooda jest kluczowe w rozwoju młodego sportowca, i to one właśnie tworzą wspomniany w tytule model 5Cs. Moim skromnym zdaniem, model ten jest świetną podstawą do pracy z każdym zawodnikiem, nie tylko uprawiającym piłkę nożną!
Po co książka powstała? Po pierwsze – aby trenerzy zaczęli świadomie zwracać uwagę na zachowania zawodników, które mają negatywny wpływ na ich rozwój sportowy, i przez to osiągane wyniki. Po drugie – by wspierać rozwój zawodników dając trenerom wiedzę i konkretne ćwiczenia, które mogą w prosty sposób włączać w swoje codzienne treningi sportowe. Drugi rozdział tej książki poświęcony jest temu jak making PROGRESS with the 5Cs. I znowu, słowo PROGRESS to gra słów, bowiem każda pierwsza litera tego wyrazu odzwierciedla jedną z zasad jak skutecznie można i należy włącząć model 5Cs do treningu piłkarskiego.
Każdy kolejny rozdział książki poświęcony jest jednemu z elementów modelu 5Cs. Zaczynamy od zaangażowania, a potem kolejne kluczowe umiejętności psychologiczne! Na wstępie każdego rozdziału mamy małą ściągawkę – zestaw zachowań, które charakteryzują piłkarza, który jest zaangażowany na 100%, w pełni skoncentrowany, pewny siebie, pod kontrolą i który jest wybitny w komunikacji. Dla równowagi w książce znajdziemy też opis zachowań zawodników nie wykazujących tych umiejętności. Następnie, w bardzo przystępny sposób opisana jest podstawowa wiedza związana z każdym z tych elementów. Potem już tylko kilka wskazówek dla trenerów odnoście wprowadzania jednego z C do ich treningu. Jednak główną część rozdziałów stanowią proste ćwiczenia praktyczne. Przykład?! Proszę bardzo. Jeśli chcesz zwiększyć zaangażowanie u swoich zawodników, podczas jednego z treningów podziel boisko na mniejsze pola do gry. Oznacz je jako np. boisko Igrzysk Olimpijskich, Mistrzostw Świata, Mistrzostw Polski czy Twojego miasta. Pozwól zawodnikom zdecydować na jakim boisku chcą rozegrać krótkie gierki. Ale uwaga! Jeśli wchodzą na boisko Igrzysk Olimpijskich muszą zaangażować się w to ćwiczenie tak jak zaangażowani są zawodnicy Igrzysk Olimpijskich! To samo ćwiczenie możesz przeformułować, i w taki sam sposób wzmacniać koncentrację swoich zawodników. Proste? W takim razie do dzieła!
Harwood w bardzo przejrzysty sposób zaznacza ćwiczenia, które nadają się dla grup młodszych, a które lepiej sprawdzą się w grupie starszej. Plan skonstruowany jest też tak, aby trener był w stanie dobrać odpowiednie ćwiczenie w zależności od etapu w sezonie. Dodatkowo, każde z ćwiczeń jest tak zaznaczone, by trener miał świadomość, którą z zasad PROGRESS wykorzystuje. A jako kolejny bonus, możemy w książce znaleźć proste ćwiczenia piłkarskie do wykorzystania podczas własnych zajęć.
Przed ostatni rozdział to już rozpisany na cały sezon plan do wykorzystania w wprowadzaniu modelu 5Cs do własnych zajęć piłkarskich. Nic tylko wdrażać w parktyce! Świetnym podsumowaniem całej książki jest rozdział zawierający case study z wykorzystania modelu 5Cs. W tym fragmecie możemy przeczytać fragmenty wypowiedzi trenerów, którzy zdecydowali się na wykorzystanie tego modelu we własnej pracy trenerskiej. Jest to kolejno źródło ciekawych pomysłów i inspiracji do wykorzystania podczas własnych treningów!
Podsumowując:
- Książka, która powinna na stałe zagościć u każdego z trenerów piłki nożnej, a i z pewnością trenerów innych dyscyplin sportowych, którzy pracują z dziećmi i młodzieżą.
- W książce znajdziemy zestaw bardzo prostych pomysłów, łatwych do wdrożenia podczas każdego z treningów, nie wymagających praktycznie żadnych nakładów finansowych.
- Coaching Psychological Skills in Youth Football to książka odzwierciedlająca zrównoważone podejście wiązania teorii z praktyką – dobra podstawa teoretyczna z ciekawymi praktycznymi ćwiczeniami, i kartami ewaluacji pracy własnej trenera.